گز انگبین : 7 خواص اصلی

گز انگبین ، که با نام‌های گزگزو، طرفا، گز مازج، خشک انگبین، گز علفی، گز خوانسار و من و السوی و ... نیز شناخته می‌شود، یک درخت بوته‌ای است که ارتفاع آن میان ۶ تا ۱۰ متر و قطر آن نیز تا ۳۰ سانتی‌متر می‌رسد. درخت گز انشعاب‌های زیادی دارد و همچنین دارای چوب سخت است. برگ‌های آن کوچک و صاف هستند و رنگ غباری سفید دارند. ترکیب شیمیایی شهد انگبین شامل حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد فروکتوز، حدود ۲۰ درصد لوولوز، نزدیک به ۴۰ درصد تانیک اسید و حدود ۲۰ درصد دکستروز است .

انگبین گون، نوعی ماده خوراکی سفید رنگ و عسل‌مانند است که به طور مستقیم توسط حشرات یا با کمک حشرات بر روی گیاه تولید می‌شود. این ماده بر روی گیاهان گون یا خار انگبین تشکیل می‌شود. هر ساله در فصل پاییز، میلیون‌ها پشه‌گز در منطقه گلستان کوه خوانسار و اطراف گیاه گون جمع می‌شوند . آنها پس از ساختن گز انگبین و تخم‌گذاری، از بین می‌روند .

گز انگبین روی درخت گز

کاربرد های گز انگبین

طبع برگ، ریشه و پوست آن سرد و خشک است، اما طبع شهد (شیره) آن گرم و خشک است. گز انگبین در طب سنتی و صنعت داروسازی استفاده‌های متعددی دارد. یکی از مواد مهم موجود در ترکیب شیمیایی گزگزو فروکتوز است .

فروکتوز واحد قند ساده‌ای است که نسبت به ساکارز شیرین‌تر است، اما سرعت جذب آن نسبت به سایر قندها کندتر است. خواص فروکتوز به خواص عسل طبیعی شباهت دارد و از منابع قندی، به خصوصی، یکی از منابع قندی اصلی است .

از خاصیت های گزانگبین می توان به موارد زیر اشاره کرد:

اسپرم سازی . درمان ناباروری

گز انگبین به دلیل حاوی فروکتوز، می‌تواند در کمک به اسپرم‌سازی مردان موثر باشد. همچنین، برخی ادعاها نشان داده‌اند که این گیاه می‌تواند در درمان ناباروری تأثیر مثبتی داشته باشد. با این حال، در این زمینه نیاز به تحقیقات بیشتر و مطالعات دقیق‌تر وجود دارد تا این ادعاها به‌طور کاملاً تأیید شده باشند. در هر صورت، قبل از استفاده از هر نوع درمان یا مکمل، توصیه می‌شود با یک پزشک متخصص مشورت کنید.

پیشگیری از یبوست و بواسیر

مصرف انگبین ممکن است در پیشگیری از یبوست و بواسیر موثر باشد. به علاوه، گز انگبین به عنوان یک ملین، بهترین گزینه برای کودکان و افراد سالمند محسوب می‌شود. از طرف دیگر، قند موجود در گزگزو برای افراد دیابتی ضرری ندارد و این افراد می‌توانند از این گیاه مفید بهره‌برداری کنند.

درمان خانگی سرماخوردگی

استفاده از شاخه و برگ گز به عنوان یکی از راه‌های درمان خانگی سرماخوردگی در منطقه خوانسار رایج است. این روش در برخی فرهنگ‌ها و سنت‌های محلی مرسوم است. همچنین، در طب سنتی، جوشانده پوست درخت گز انگبین به عنوان درمانی برای قطع کردن اسهال و اسهال خونی نیز استفاده می‌شود .

درمان تنگی نفس

گز انگبین ممکن است خاصیت نرم‌کنندگی و رفع خشونت سینه، درمان تنگی نفس و کاهش ناراحتی‌های دستگاه تنفس را داشته باشد. همچنین، مصرف گز انگبین می‌تواند منجر به تقویت دستگاه گوارش، کبد، معده و روده شود و به همراه تقویت دستگاه گوارش، می‌تواند خواص ضدعفونی را نیز داشته باشد.

ویتامین‌ها و مواد مغذی

انگبین در واقع یک گونه از گز است . و به عنوان یک گیاه دارویی،  برخی از ویتامین‌ها و مواد مغذی را در خود جای داده است . این گیاه ویتامین D و کلسیم را در خود داشته دارد، اما میزان و دقیقه این مواد مغذی در انگبین می‌تواند متغیر باشد و بستگی به شرایط رشد و محیط کاشت داشته باشد.

هبود سوختگی‌ها

در طب سنتی، استفاده از خاکستر گیاه گز انگبین به عنوان روشی برای درمان و بهبود سوختگی‌ها مطرح است. خاکستر این گیاه ممکن است دارای ترکیباتی باشد که به خواص ضد التهابی، ضدعفونی کننده و آرام‌بخش برای پوست کمک می‌کنند.

شهد انگبین از کجا گرفته می شود

درست است که انگبین‌ها شهدی هستند که حشرات پس از مکیدن از شیرهٔ پروردهٔ گیاهان آن را تولید می‌کنند. این حشرات پس از مکیدن شیرهٔ پروردهٔ گیاهان، آن را به کیسه‌ای که در بدن خود دارند، منتقل می‌کنند و در آنجا مواد را به شربتی شیرین تبدیل می‌کنند. این شربت پس از خارج شدن از بدن حشره‌ها، منعقد شده و به صورت انگبین در دسترس قرار می‌گیرد.

پشه‌های سازندهٔ گز انگبین، زنبورهای کوچکی هستند که در برگ‌ها و ساقه‌های این گیاه خانه می‌سازند و از شیرهٔ پروردهٔ گیاه انگبین تغذیه می‌کنند.

این فرایند طبیعی توسط حشرات صورت می‌گیرد و منجر به تولید انگبین می‌شود. انگبین‌ها در طب سنتی و استفاده‌های مختلف، به عنوان یک ماده مفید استفاده می‌شوند.

درخت گز

بازمی‌گردیم به فرایند تغذیه و تولید انگبین توسط پشه‌ها سازندهٔ گز انگبین. این پشه‌ها از برگ و ساقهٔ گون گز تغذیه می‌کنند و پس از تغذیه، مواد سنگین شده را به سمت پایین هدایت می‌کنند و روی ساقهٔ گون گز می‌نشینند . سپس تخم خود را که حدود ۷۵ عدد است، در ساقهٔ بوته فرو می‌برند و آن را مخفی می‌کنند. پس از اتمام فرایند تولید، پشه‌ها از بین می‌روند.

در زمستان‌های سخت و پربرف، تخم‌های این پشه‌ها بیشتر دوام می‌آورند و بهتر حفظ می‌شوند. این امر می‌تواند منجر به تولید بیشتر شهد انگبین در سال آینده شود.

گز انگبین دارای چندین نوع قند و الکل است و شامل مقداری صمغ، لعاب و مواد معدنی نیز می‌شود. همچنین، در ترکیب گز انگبین، عوامل زنده نیز وجود دارند.

روش استفاده

بیشتر افراد برای استفاده دارویی از گز انگبین ، شهد آن را مورد استفاده قرار می دهند. به این صورت که میتوان مقداری از شهد گزانگبین را در آب‌ جوش حل کرده و پس از  آن مصرف کرد.