معرفی درخت گز و کاربرد آن در صنعت
درخت گز گیاهی است که به خوبی در مناطق بیابانی و شور رشد می‌کند، به ویژه در کنار آب‌راه‌ها و رودخانه‌های شور و قلیایی. این گیاه با شرایط خشک بیابان سازگار است و در فصل بهار و پاییز دارای گلهای قرمز رنگ است که در انتهای انشعابات و ساقه‌ها مشاهده می‌شود.
درخت گز
مناطق شوری که خاکشان مرطوب است یا تحت تأثیر جریانات فصلی رودخانه‌ها و آبراهه‌ها قرار دارند، اغلب شامل رویشگاه‌های درختچه گز هستند. این گیاه در انواع مختلفی از خاک‌ها از جمله خاک‌های شنی، رسی، سنگریزه‌ای و دشت‌های سیلابی با خاک‌های رسوبی عمیق یا نیمه عمیق یافت می‌شود. دامنه ارتفاع رویشگاه این گیاه بین ۸۰۰ تا ۱۲۰۰ متر از سطح دریا واقع شده است.
در رویشگاه‌های طبیعی، گز به همراه با گونه‌های دیگری از گیاهان شورپسند مانند اشنان، آنابازیس و علف شور، اجتماعات طبیعی تشکیل می‌دهد. این گیاه به وسیله ایجاد تپه‌های نبکویی در اطراف خود، نقش مهمی را در حفاظت از خاک در مناطق شور بیابانی بر عهده دارد. انشعابات فرعی و متراکم ساقه‌ها، باعث ایجاد شکل کروی و کپه‌ای در این درختچه می‌شود. همچنین گز می‌تواند از طریق جدا کردن پاجوش نیز تکثیر شود.
حداقل ارتفاع رویش درخت گز
درخت گز بیشتر در اراضی شوره زار و مناطق خشک و نیمه خشک ایران رویش می‌کند. انتشار این گیاه از تهران تا اصفهان، کاشان، یزد، شیراز، کرمان، شهداد، زاهدان، بندرعباس، گتوند و خوزستان، بازفت، باتلاق گاوخونی، نواحی شمالی خراسان (اترک، بجنورد، شیروان، جاجرود) و اراضی شوره زار جنوب کرج و شاهدشت و نیز در حاشیه دریاچه ارومیه مانند شرفخانه گسترده است. حداقل ارتفاع رویش این گیاه در بهرام ۱۱۰۰ متر و حداکثر ارتفاع آن در کوه سیرج کرمان ۲۲۰۰ متر از سطح دریا مشاهده شده است.
ارتفاع درخت گز
مشخصات در خت گز
درخت گز یک درخت کوچک است که ارتفاع آن معمولاً بین ۶ تا ۱۰ متر و قطر آن کمتر از ۳۰ سانتیمتر است. این درخت گاهی به صورت درختچه با پاجوش رشد می‌کند و دارای انشعابات زیاد و سخت است. برگ‌هایش بسیار کوچک و صاف هستند و رنگ آنها گوشتی سفید به نظر می‌رسد. شکل برگ‌ها لوزی شکل شل و تخم‌مرغی با انتهای تیز و قاعده‌ای متسع است. گل‌آذین این درخت کوتاه و متراکم است و برگ‌های آن از پاپک گل بلندتر و واژ‌تخم‌مرغی کشیده شکل دارند.
درخت گز دارای چندین پرچم گل است و قاعده میله‌های گل کمی متسع شده و به لوبهای دیسک متصل می‌شود. چوب این درخت سخت و شکننده است و برون‌چوبی آن سفید و درون‌چوبی آن سرخ رنگ دارد و در مصارف نجاری استفاده می‌شود. پوست آن نیز دارای مقداری تانن است.
از گزانگبین شهدی به نام “انگبین” استخراج می‌شود که در آن ۵۵ درصد ساکارز، ۲۵ درصد لولز و ۲۰ درصد کستروز وجود دارد. شهد انگبین معمولاً به عنوان “شهد انگبین” شناخته می‌شود. در برخی نقاط آذربایجان غربی این گیاه به نام گرگزو یا گزانگبین شناخته می‌شود. عربی‌ها نیز این گیاه را با نام‌های “طرفا” یا “طرفه المن حطب احمر” می‌شناسند.
اطلاعات بیشتر درباره گز انگبین
درخت گز پر شاخه
گیاه شناسی درخت گز
درختچه گز یک گونه گیاهی است که به شکل درخت یا درختچه رشد می‌کند و برگ‌هایش کوچک و انگشتی شکل و پولک‌مانند است. این گیاه بیشتر در مناطق خشک، کنار آب‌های شور، زمین‌های شوره زار و کنار رودخانه‌ها رشد می‌کند. گیاه گز دارای انواع مختلفی است و بعضی از آنها مانند گز شاهی در نواحی مختلف یافت می‌شوند. این گیاه مقاومت زیادی دارد و در هر نوع آب و هوایی می‌تواند رشد کند، حتی در مناطق بلند و کوهستانی هم توانسته است رشد کند.
مناطق گرم و خشک بیابانی و خاک‌های شور بیشترین جا مناسب برای رشد و افزایش گیاه گز هستند. این گیاه مقاومت زیادی در برابر تغییرات دمای هوا دارد. همچنین، خاک لومی محیط مناسبی برای رشد گیاه گز است. نزدیکی به دریا، شن‌های ساحلی و اطراف رودخانه‌ها نیز از جاهای مناسب برای رشد این گیاه است و علاوه بر این، در کنار نهرها، زمین‌های شور و شنی، گودال‌های مرطوب و ساحل‌های رودخانه‌ها هم گونه‌های گیاه گز به خوبی رشد می‌کنند.
کاربرد گیاه گز در صنعت
درخت گز قطع شده
درخت گز از پوشاک و ساختمان‌سازی تا خواص درمانی بسیاری از فواید خود را دارد. این درخت می‌تواند به عنوان مکمل خوبی برای خمیرهای مرغوب در صنایع مختلف استفاده شود. همچنین، استفاده از تنه‌های قطور و بلند گز برای ساخت سقف اصطبل‌ها و آغل‌ها، داربست درختان مو و استفاده در صنایع دیگر نشان از کاربردهای گسترده آن دارد. همچنین، استفاده از گز در پرورش توده‌های جنگلی می‌تواند بهبود کیفیت چوب را نیز به همراه داشته باشد.
برای نوشتن نظر، باید وارد شوید.